11 Ağu 6728 Torba Kanun SGK Maddeleri
6728 sayılı Kanun ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesi ile Maliye Bakanlığı’na verilmesi gereken muhtasar beyanname birleştirilmiş ve “Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesi” adını almıştır. Ayrıca söz konusu kanun ile Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesi verilmesine ilişkin idari para cezası düzenlenmiştir.
5510 sayılı Kanununun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasına ekleme yapılmıştır. Yapılan düzenleme ile muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin defter ve kayıtlara ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından işverenlerle birlikte yazılı sözleşme ile yetki verilmiş serbest muhasebeci, serbest muhasebeci malî müşavir ve yeminli malî müşavirler de müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmuştur.
1- Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi İçeriği
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa 98/A maddesi eklenmiştir. Söz konusu maddeye göre, muhtasar ve prim hizmet beyannamesi, vergi kanunlarına göre verilmesi gereken muhtasar beyanname ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesinin birleştirilerek, kesilen vergilerin matrahlarıyla birlikte sigortalının sigorta primleri ve kazançları toplamı ile prim ödeme gün sayılarının bildirilmesine mahsustur.
2- Yetkili Makamlar Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığıdır
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa eklenen 98/A maddesine göre; muhtasar beyanname ile aylık prim ve hizmet belgesinin birleştirilerek verilmesi hususunda zorunluluk getirmeye veya kaldırmaya, kapsama girecekleri gruplar, sektörler, gayrisafi iş hasılatları, istihdam edilen işçi sayıları, gelir unsurları, il ve ilçe sınırları itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte tespit etmeye, muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin şekil, içerik ve ekleri ile ilgili olduğu dönemi ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müştereken yetkili kılınmıştır.
3- Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesi Ne Zaman Verilecek?
Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verilmesinde Gelir Vergisi Kanununun 98 inci maddesinde belirtilen yer ve süreler dikkate alınacaktır. Buna göre Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesi ilgili olduğu ayı takip eden ayın yirmiüçüncü günü akşamına kadar bağlı olunan vergi dairesine verilecektir.
Maliye Bakanlığı; bölge, il, ilçe, mahal ve sektörlere göre yetkili vergi dairesini ve beyannamenin verilme zamanını belirlemeye yetkili kılınmıştır.
4- Tahakkuk Fişi Elektronik Ortamda Verilecek
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 28 inci maddesine yeni fıkra eklenmiştir. Yapılan ekleme ile Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesi’nin 5510 sayılı Kanun kapsamında oluşturulan kısmına ilişkin olarak düzenlenen tahakkuk fişinin, mükellefe veya elektronik ortamda beyanname gönderme yetkisi verilmiş diğer kişilere Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından elektronik ortamda gönderilmesi düzenlenmiştir.
5- Meslek Mensubuna Müşterek ve Müteselsilen Sorumluluk Getirildi
5510 sayılı Kanununun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasına ekleme yapılmıştır. Yapılan düzenleme ile muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin defter ve kayıtlara ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından işverenlerle birlikte yazılı sözleşme ile yetki verilmiş serbest muhasebeci, serbest muhasebeci malî müşavir ve yeminli malî müşavirler de müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmuştur.
Ayrıca, Kanun ile 5510 sayılı Kanunun 100 üncü maddesinde değişiklik yapılmıştır. Yapılan değişiklik ile 5510 sayılı Kanun gereğince Kuruma verilecek belge ve bildirimlerin 3568 sayılı Kanuna göre yetki almış meslek mensupları tarafından da verilebilmesi amacıyla düzenleme yapılmıştır.
6- Teşvik Şartlarında Düzenleme Yapıldı
5510 sayılı Kanun’da düzenlenmiş olan 5 puanlık ve 6 puanlık prim indirimi teşviklerinden, büyük ölçekli yatırımların teşvikinden ve asgari ücret teşvikinden faydalanmak için gerekli olan koşullardan olan aylık prim ve hizmet belgelerinin süresinde verilmesi yükümlülüğüne Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesinin süresinde Maliye Bakanlığına verilmesi şartı eklenmiştir.
Getirilen bu düzenleme, Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesinin verilmeye başlanmasıyla birlikte uygulanmaya başlanacak doğal süreç için gerekli yasal değişikliği içermektedir.
7- Diğer Düzenlemeler ve Sigortalı Çalıştırmama Hali
Kanun ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve GSS Kanunu’nun 86 ncı maddesinde bazı değişiklikler yapılmıştır. Yapılan değişiklik ile 86 ncı maddedeki aylık prim ve hizmet belgesinin içeriği ve verilmesi ile ilgili hususlar mülga edilmiş ve Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesinin hayata geçirilmesi sonucu çıkartılacak yönetmeliğe göre işlem yapılması gerektiği belirtilmiştir. Buna benzer şekilde sigortalıların eksik gün belgelerinin verilmesi ve ilgili diğer hususlar da çıkartılacak yönetmeliğe havale edilmiştir.
Ayrıca yapılan ekleme ile işverenin sigortalı çalıştırmaya son vermesi halinde durumu 15 gün içinde SGK’ya bildirmesi yükümlülüğü getirilmiştir.
8- Afet Durumunda Belgelerin Verilme Süresi ve Primlerin Ertelenmesi Yeniden Düzenlendi
Kanun ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve GSS Kanunu’nun “Afet durumunda belgelerin verilme süresi ve primlerin ertelenmesi” başlıklı 91 inci maddesi yeniden düzenlenmiştir. Yapılan değişiklik ile “yangın, su baskını, yer kayması, deprem” gibi afetlere “sel ve kuraklık” afetleri ile ağır hastalık, ağır kaza, tutukluluk ve sabotaj halleri eklenmiştir. Buna göre;
Yangın, su baskını, sel, kuraklık, yer kayması, deprem gibi afetlerle ağır hastalık, ağır kaza, tutukluluk ve sabotaj gibi nedenlerle ticari veya ekonomik kayıplara uğrayan işverenler, 4/b kapsamındaki sigortalılar ile primlerini kendileri ödeyen sigortalılar, bu durumu belgelemeleri kaydıyla vakanın veya afetin meydana geldiği tarihten itibaren üç ay içinde talepte bulunmaları ve prim ödeme aczine düştüklerinin, yapılacak inceleme sonucu anlaşılması hâlinde, yukarıda belirtilen vaka veya afet tarihinden önce ödeme süresi dolmuş mevcut Kuruma olan borçlar ile vaka veya afetin meydana geldiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar tahakkuk edecek Kuruma olan borçları, vaka veya afetin meydana geldiği tarihten itibaren bir yıla kadar Kurumca ertelenebilir.
Yukarıda belirtilen durumlar ile Bakanlık ve Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenen vaka, afet veya mücbir sebep hâllerinde Kuruma verilmesi gereken her türlü bilgi ve belge ile yapılması gereken başvuruların vakanın, afetin veya mücbir sebebin meydana geldiği tarihi takip eden üç ay içinde Kuruma verilmesi veya yapılması hâlinde, süresinde verilmiş veya yapılmış sayılır.
Yetkili makamlarca genel hayatı etkilediğine dair karar verilen vaka, afet veya mücbir sebep hâllerinde, genel hayatın etkilendiği bölge, il, ilçe veya mahalde doğrudan veya dolaylı olarak zarar gören işverenlerle sigortalı ve hak sahiplerince bu Kanuna göre Kuruma verilmesi gereken her türlü bilgi ve belge ile yapılması gereken başvuruların, ödenmesi gereken primlerin ve diğer Kurum alacaklarının ödeme sürelerini bu Kanundaki sürelere bağlı olmaksızın, genel hayatın etkilendiği bölge, il, ilçe veya mahaldeki şartları ve gelişmeleri göz önünde tutarak belirlemeye ve ertelemeye Kurum yetkilidir.
Kuruma olan borçların ertelendiği sürede zamanaşımı işlemez ve ertelenen kısmına gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmaz.
9- Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesine İlişkin Yeni İdari Para Cezası Düzenlemesi Getirilmiştir
5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesinin birinci fıkrasına (m) bendi eklenmiştir. Söz konusu düzenleme ile aylık prim ve hizmet belgesinin verilmemesi halinde uygulanan idari para cezasından farklı olarak tutulan defter türüne ve eksik tahakkuk ettirilen prim tutarına göre ceza tutarı farklılaştırılmıştır.
Söz konusu bende göre, Kurumun prim tahakkukuna ve sigortalıların sosyal güvenlik haklarına dayanak teşkil eden Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesindeki sigortalıların, prime esas kazançlarının veya hizmetlerinin bildirilmediği, eksik ya da geç bildirildiği anlaşılan her bir işyeri için;
a) Beyannamenin asıl olması hâlinde, aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla beyannamede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin beşte biri tutarında,
b) Beyannamenin ek olması hâlinde, aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek beyannamede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin sekizde biri tutarında,
c) Ek beyannamenin, 86 ncı maddenin beşinci fıkrasına istinaden Kurumca resen düzenlenmesi durumunda, aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıyla her bir ek beyannamede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgari ücretin yarısı tutarında,
ç) Beyannamenin mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden, hizmetleri ve kazançları Kuruma bildirilmediği veya eksik bildirildiği ya da sadece hizmetlerinin Kuruma eksik bildirildiği anlaşılan sigortalılarla ilgili olması hâlinde, beyannamenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip düzenlenmediği dikkate alınmaksızın, aylık beyannamedeki her bir işyeri için,
i) Kamu idareleri ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar hakkında asgari ücretin üç katını geçmemek üzere sigortalı başına aylık asgari ücret tutarında,
ii) Diğer defterleri tutmak zorunda olanlar hakkında asgari ücretin iki katını geçmemek üzere sigortalı başına yarım asgari ücret tutarında,
iii) Defter tutmakla yükümlü olmayanlar hakkında aylık asgari ücreti geçmemek üzere sigortalı başına asgari ücretin üçte biri tutarında,
iv) Beyannamedeki her bir işyerinden bildirilen sigortalıların sadece prime esas kazançlarının eksik bildirildiğinin anlaşılması hâlinde ise beyannamenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip düzenlenmediği dikkate alınmaksızın, aylık asgari ücretin onda birinden az, iki katından fazla olmamak üzere tespit edilen prime esas kazanç tutarında,
idari para cezası uygulanır.
10- Meslek Kodu Uygulaması İle İlgili İdari Para Cezası Getirilmiştir
5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesinin birinci fıkrasına (n) bendi eklenmiştir. Buna göre, muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde, sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunu, gerçeğe aykırı bildiren her bir işyeri için aylık asgari ücreti geçmemek üzere meslek adı ve kodu gerçeğe aykırı bildirilen sigortalı başına asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
Ancak söz konusu düzenlemenin yürürlük tarihi 01/01/2018 olarak belirlenmiştir…
11- Geçiş Hükümleri
Kanun ile 5510 sayılı Kanuna Ek Madde 12 eklenmiştir. Bu madde ile Muhtasar Ve Prim Hizmet Beyannamesinin uygulanmaya başlamasından önceki tarihlerde verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgeleri için değişikliklerden önceki hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir.