Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik

06 Ara Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik

5 Aralık 2017 tarihli ve 30261 sayılı Resmi Gazete’de “Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik” yayımlandı.

 

A) YÖNETMELİKLE YAPILAN DÜZENLEMELERDEN ÖNE ÇIKAN HUSUSLAR

 

1) Söz konusu Yönetmeliğin 28 inci maddesi ile Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde yapılan değişiklik uyarınca;

• 4/a kapsamında sigortalı sayılanlar için aylık prim ve hizmet belgesinin düzenlenmesi ve verilmesine ilişkin EK-9 Aylık Prim ve Hizmet Belgesi, Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliğinin yürürlüğe girdiği (1.1.2018) beyanname döneminden itibaren kullanılmayacaktır,
• 4/a kapsamında sigortalı sayılanlar için EK-9 Aylık Prim ve Hizmet Belgesi,  Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliğinin yürürlüğe girdiği (1.1.2018) beyanname döneminden önceki dönem/dönemler için kullanılabilecektir,
• 4/a kapsamında sigortalı sayılanlar için Yönetmeliğin aylık prim ve hizmet belgesinin düzenlenmesi, verilmesi ve saklanmasına ilişkin 102 nci maddenin yedinci fıkrasındaki “aylık prim ve hizmet belgesi”(*) ibaresi hariç olmak üzere bu Yönetmelikte aylık prim ve hizmet belgesine yapılan atıflar Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliğinin yürürlüğe girdiği beyanname döneminden itibaren muhtasar ve prim hizmet beyannamesine yapılmış sayılacaktır,

  (*Yedinci fıkra: “Aylık prim ve hizmet belgesi, her işyeri için ve sigortalıların tabi oldukları sigorta kolları ve farklı prim oranları dikkate alınarak ayrı ayrı düzenlenir. Belgelerde, sigortalılar sosyal güvenlik numaralarına göre küçükten büyüğe doğru sıralanır.”)

• 4/a kapsamında sigortalı sayılanlar için bu Yönetmeliğin aylık prim ve hizmet belgesinin düzenlenmesi, verilmesi ve saklanmasına ilişkin 102 nci maddesinin bir, üç ve altıncı fıkrasında geçen aylık prim ve hizmet belgesinin e-sigorta kanalıyla gönderilmesine ilişkin hüküm Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliğinin yürürlüğe girdiği (1.1.2018) beyanname döneminden itibaren muhtasar ve prim hizmet beyannamesi için uygulanmayacaktır.
• Kanuna göre düzenlenecek ve verilecek muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin uygunluğuna esas olan defter kayıtları ve belgelerin saklanmasından ve ibrazından işverenler sorumlu tutulacaktır,
• Kanuna göre düzenlenecek ve verilecek muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin defter ve kayıtlara ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından meslek mensuplarının sorumlu olması için, defter, kayıt ve belgelerin imza karşılığı veya yazılı tutanak yoluyla, bilgilerin ise mail, kısa mesaj veya yazılı tutanak gibi yollarla meslek mensuplarına intikali gerekmektedir.
• İşveren veya işveren tarafından yetki verilen kişinin imzası olmayan veya bu kişiler tarafından intikal ettirilmeyen bilgi ve belgelere istinaden meslek mensupları tarafından düzenlenen defter, belge ve bilgiler için ilgili meslek mensupları sorumlu sayılacaktır.

 

2) Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde 8 inci maddesiyle yapılan değişiklik uyarınca;

• İşverenin talebi üzerine aynı işverene, aynı iş kolunda olmak üzere işin bitiminden itibaren bir ay içerisinde tekraren verilen veya ihale edilen güvenlik, temizlik, taşıma ve benzeri nitelikteki hizmet alımı işlerinde yeni bir işyeri bildirgesi verilmeksizin söz konusu işlerin yürütüldüğü işyeri dosyası üzerinden işlemler yürütülebilecektir.
• İstihdam teşvik ve desteklerinden yersiz yararlanmaya mahal vermemek, aynı ilde olmak ve işveren tarafından yazılı olarak talep edilmek kaydıyla, devamlı mahiyette işlem gören veya görecek olan aynı işverene ait iş kolu kodu aynı olan ve Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran tüm işyerlerinin, birleştirilmek suretiyle tek dosyada işlem görmesine Kurumca izin verilebilecektir. Birden fazla ünite bölgesinde işyeri bulunması halinde ise tek dosyanın işlem göreceği ünite, Kurumca belirlenecektir.
• Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran kamu kurum ve kuruluşlarına ait işyeri işverenleri tarafından yazılı olarak talep edilmek kaydıyla devamlı mahiyette işlem gören veya görecek olan aynı kamu kurum ve kuruluşu işverenine ait iş kolu kodu aynı olan ve birden fazla Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü sınırları içindeki tüm işyeri dosyalarının birleştirilmek suretiyle tek dosyada işlem görmesine istihdam teşvik ve desteklerinden yersiz yararlanmaya mahal vermeyecek şekilde Kurumca izin verilebilecektir.

 

3) Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde 9 uncu maddesiyle yapılan değişiklik uyarınca;

İşveren, işyeri bildirgesi ekinde 1 ay içinde Kuruma vermesi gereken;

a) Daimi mahiyetteki işyerlerinde, işyerinin adresini gösterir yerleşim belgesini,

b) Gerçek kişi işverenler yönünden kendilerinin, tüzel kişi işverenler yönünden ise tüzel kişiliği temsile yetkili kişilerin imza sirkülerini,

Yönetmelikte yapılan değişiklikle bundan böyle 7 iş günü içerisinde vermesi gerekecektir.

 

4) Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde 10 uncu maddesiyle yapılan değişiklik uyarınca;

Şu anki uygulamada sigortalının, geçici iş göremezlik ödeneği almasına esas istirahat raporu süresi içinde, sigortalılık halinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde istirahat süresince geçici iş göremezlik ödeneğinin ödenmesine devam edilmektedir.

Yönetmelikle yapılan değişiklik uyarınca, sigortalının, hastalık ve analık sigortası bakımından geçici iş göremezlik ödeneği almasına esas istirahat raporu süresi içinde, sigortalılık hâlinin herhangi bir nedenle sona ermesi hâlinde, sigortalılığın sona erdiği tarihten sonra en fazla 10 uncu güne kadar geçici iş göremezlik ödeneği ödenecektir.

 

5) Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde 18 inci maddesiyle yapılan değişiklik uyarınca;

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin İlgili kurum ve kuruluşlardan bilgi ve belge istenmesi başlıklı 76 ncı maddesine eklenen yeni bir fıkra uyarınca; 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar, döner sermayeli kuruluşlar, diğer gerçek veya tüzel kişiler ile Kamu idareleri ve Kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun;

Sigortalı bildirimi ve tescili başlıklı 8 inci maddesinin yedinci fıkrası ile Bilgi ve belge isteme hakkı, bilgi ve belgelerin Kuruma verilme usulü başlıklı 100 üncü maddesi kapsamında münferiden istenilen bilgi ve belgelerin 1 aylık süre içerisinde gönderilmesi zorunlu tutulmuştur. Bilgi ve belgelerin yapılan tebligata rağmen bir ay içerisinde gönderilmemesi veya noksan gönderilmesi halinde idari para cezası uygulanacaktır.

 

B) DİĞER DÜZENLEMELERDEN ÖNE ÇIKAN BAZI HUSUSLAR

 

1) Yönetmeliğin 1 inci maddesiyle, 12/5/2010 tarihli ve 27579 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiştir.

“n) Meslek mensubu: 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu uyarınca yetki almış olup bağımsız çalışan serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirleri,

o) Aylık prim ve hizmet belgesi: Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için işverenlerce Kuruma verilmesi gereken ve sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin bildirilmesine mahsus belgeyi,

ö) Muhtasar ve prim hizmet beyannamesi: Vergi kanunlarına göre verilmesi gereken muhtasar beyanname ile Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesinin birleştirilerek matrahlarıyla birlikte kesilen vergilerin ve sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin bildirilmesine mahsus beyannameyi,”

 

2) Bu Yönetmeliğin 2 nci maddesiyle, aynı Yönetmeliğin Bilgi ve belgelerin Kuruma verilme usulü ile zorunluluk hali başlıklı 5 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(4) Kurumun merkezi bilgisayar sisteminde bir arıza olmamasına rağmen, işverenin işyeri dosyasının veya sigortalının ikametgahının bulunduğu bölge, il, ilçe veya mahalde;

a) Kurumun hizmet satın aldığı internet servis sağlayıcılarında meydana gelen arızalar,

b) Elektrik ve iletişim alt yapısında meydana gelen arızalar,

c) Yangın, yıldırım, infilak ve benzeri olaylar sonucu meydana gelen ve işlem yapmayı engelleyici durumlar,

ç) Sel veya su baskını, fırtına, yer kayması, deprem gibi tabi afetler ile grev, lokavt, sabotaj, terör saldırıları,

nedeniyle Kanuna göre Kuruma verilmesi gereken her türlü bilgi, belge, bildirge ve beyannamelerin, yapılması gereken prim ödemelerinin veya Kuruma yapılması gereken başvuruların yapılamaması ve söz konusu durumların Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünce tespit edilmesi ve bu hususun da Kurum Başkanlık Makamınca uygun görülmesi halinde bu yükümlülükler sorunların ortadan kalktığı tarihi takip eden beşinci iş gününün sonuna kadar yerine getirilirse Kanunda öngörülen sürede yerine getirilmiş sayılır.”

 

3) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesi ile aynı Yönetmeliğin Sigortalılığın sona ermesi ve bildirim yükümlülüğü başlıklı 14 üncü maddesinin dördüncü fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiştir.

“Ayrıca Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılar için aylık prim ve hizmet belgesi verilmemesi veya tutukluluk ve gözaltı hali, yol izni ve diğer ücretsiz izinler, devamsızlık, puantaj, kısmi istihdam, yarım çalışma, fesih, tarihinde çalışmama ve diğer nedenlerle aylık prim ve hizmet belgesinde gün ve kazanç bildiriminde bulunulmaması halinde en son primin ilişkin olduğu tarih itibarıyla sigortalılığı durdurulur. Ancak ilgili kanununda belirtilen ücretsiz izin halinde ise iznin sona erdiği tarih itibarıyla sigortalılığı durdurulur.”

 

4) Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesiyle, aynı Yönetmeliğin Sigortalıların re’sen tescili başlıklı 18 inci maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:

a) Madde başlığı “İşe giriş ve işten ayrılışın re’sen tescili” şeklinde değiştirilmiştir.

b) Birinci fıkrada yer alan “Kuruma bildirilmediği tespit edilenlerin” ibaresinden sonra “tescil işlemleri Kurumca re’sen yapılır” ibaresi eklenmiştir.

c) Aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“(3) Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca fiilen yapılan denetimler veya işyeri kayıtlarından yapılan tespitler sonuçlanıncaya kadar aylık prim ve hizmet belgesinde en son bildirilen tarih esas alınarak işten ayrılış bildirgesi re’sen düzenlenebilir.

(4) Çalışmakta olduğu işyerinin kapanması, işverene ulaşılamaması, sigortalılardan çalışılmadığına dair ihbar veya bildirimde bulunulması ve benzeri sebeplerle sigortalının işten ayrıldığına dair Ünitece varılacak kanaate göre aylık prim ve hizmet belgesinde en son bildirilen tarih esas alınarak işten ayrılış bildirgesi re’sen düzenlenebilir.”

 

5) Bu Yönetmeliğin 8 inci maddesiyle, aynı Yönetmeliğin İşyeri bildirgesi başlıklı 27 nci maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:

a) Birinci fıkranın ilk cümlesinde yer alan “e-sigorta ile” ibaresi “elektronik ortamda” şeklinde değiştirilmiş ve ikinci cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlükten kaldırılan cümle: “Şu kadar ki, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran işverenlerce düzenlenecek işyeri bildirgelerinin e-sigorta ile alınması sağlanıncaya kadar, Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen sürelerde Kuruma elden verilir veya posta yoluyla gönderilir.”

b) İkinci fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiştir.

“İşverenin talebi üzerine aynı işverene, aynı iş kolunda olmak üzere işin bitiminden itibaren bir ay içerisinde tekraren verilen veya ihale edilen güvenlik, temizlik, taşıma ve benzeri nitelikteki hizmet alımı işlerinde yeni bir işyeri bildirgesi verilmeksizin söz konusu işlerin yürütüldüğü işyeri dosyası üzerinden işlemler yürütülebilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir.”

c) Aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“(10) İstihdam teşvik ve desteklerinden yersiz yararlanmaya mahal vermemek, aynı ilde olmak ve işveren tarafından yazılı olarak talep edilmek kaydıyla, devamlı mahiyette işlem gören veya görecek olan aynı işverene ait iş kolu kodu aynı olan ve Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran tüm işyerlerinin, birleştirilmek suretiyle tek dosyada işlem görmesine Kurumca izin verilebilir; birden fazla ünite bölgesinde işyeri bulunması halinde ise tek dosyanın işlem göreceği ünite, Kurumca belirlenir.

(11) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran kamu kurum ve kuruluşlarına ait işyeri işverenleri tarafından yazılı olarak talep edilmek kaydıyla devamlı mahiyette işlem gören veya görecek olan aynı kamu kurum ve kuruluşu işverenine ait iş kolu kodu aynı olan ve birden fazla Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü sınırları içindeki tüm işyeri dosyalarının birleştirilmek suretiyle tek dosyada işlem görmesine istihdam teşvik ve desteklerinden yersiz yararlanmaya mahal vermeyecek şekilde Kurumca izin verilebilir.”

 

6) Bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesiyle, aynı Yönetmeliğin İşyeri bildirgesi ile birlikte verilecek diğer belgeler başlıklı 29 uncu maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:

a) Birinci fıkrada yer alan “bir ay içinde” ibaresi “yedi iş günü içinde” şeklinde ve “elden vermekle” ibaresi “vermek” şeklinde değiştirilmiştir.

b)  Üçüncü fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.

“d) Gerekli görülmesi halinde 18/2/2017 tarihli ve 29983 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği ekinde yer alan sözleşme örneği,”

 

7) Bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesiyle, aynı Yönetmeliğin Geçici iş göremezlik ödeneğinin ödenmesi ve hesaplanması başlıklı 40 ıncı maddesinin onuncu fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 

8) Bu Yönetmeliğin 11 inci maddesiyle, aynı Yönetmeliğin Malul sayılma, malullük aylığından yararlanma, harp ve vazife malullüğü başlıklı 49 uncu maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 9) Bu Yönetmeliğin 12 nci maddesiyle, aynı Yönetmeliğin Sevk işlemleri başlıklı 50 nci maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:

a) İkinci fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) veya (b) bendi kapsamındaki sigortalılardan, prim ve prime ilişkin her türlü borcu bulunanlardan, primi ödenmiş gün sayısı en az 1800 olanların sevk işlemleri yapılır ve buna ilişkin masraflar Kurumca karşılanır.”

 10) Bu Yönetmeliğin 18 inci maddesiyle, aynı Yönetmeliğin İlgili kurum ve kuruluşlardan bilgi ve belge istenmesi başlıklı 76 ncı maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(4) 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar, döner sermayeli kuruluşlar, diğer gerçek veya tüzel kişiler ile Kamu idareleri ve Kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan Kanunun 8 inci maddesinin yedinci fıkrası ile 100 üncü maddesi kapsamında münferiden istenilen bilgi ve belgelerin bir aylık süre içerisinde gönderilmesi gerekmektedir. Bilgi ve belgelerin yapılan tebligata rağmen bir ay içerisinde gönderilmemesi veya noksan gönderilmesi halinde idari para cezası uygulanır.”

 

11) Bu Yönetmeliğin 23 üncü maddesiyle, aynı Yönetmeliğin Aylık prim ve hizmet belgesinin düzenlenmesi, verilmesi ve saklanması başlıklı 102 nci maddesinin üçüncü fıkranın (c) bendinin (2) numaralı alt bendinde yer alan “dönemi izleyen takvim ayının 7’sinde” ibaresi “ayı takip eden ayın 23’ünde” şeklinde değiştirilmiştir.

 

Yeni hali:

c) Bazı özel nitelikteki işyeri işverenleri ayın 15’i ile müteakip ayın 14’ü arasında; bazı resmî nitelikteki işyeri işverenleri ise ayın 1’i ile 30’u arasında ücret alan sigortalılar çalıştırdığından, bu nitelikteki işyeri işverenlerince;

2) Ayın 15’i ile müteakip ayın 14’ü arasındaki çalışmaları karşılığı ücret alan sigortalılar için en geç belgenin ilişkin olduğu ayı takip eden ayın 23’ünde,

c) Üçüncü fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“Ayın 15’i ile müteakip ayın 14’ü arasındaki çalışmaları karşılığı ücret alan sigortalıların bildiriminde esas alınacak ay, 15 inci günün içinde bulunduğu aydır.”

 

Tam Metni: Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik

 

 

 

Kaynak:verginet