Poşet Ücreti Detayları ve Sıkça Sorulan Sorular

29.11.2018 tarihinde kabul edilen, 10.12.2018 tarihli ve 30621 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile taşıma amaçlı kullanılan plastik alışveriş poşetlerinin ücretlendirilmesi hükme bağlanmış olup bu husus 2872 sayılı Çevre Kanunu Ek Madde 13’te düzenlenmiştir.

Çevre Kanunu’na ulaşmak için tıklayınız.

Bu kapsamda, plastik poşetlerin satışı, ücretlendirilmesi, beyanı, izlenmesi, kontrolü ve denetimi hususlarını içeren “Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar” 09.01.2019 tarihli olur ile yayınlanmıştır.

Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslara ulaşmak için tıklayınız.

Sıfır atık logosu için tıklayınız.

Eğer söz konusu satış noktaları 1 Ocak 2019’dan itibaren bir müddet plastik poşet satışı gerçekleştirdiler ise faaliyet gösterdikleri aylara ilişkin bildirimlerini Bildirim sistemi üzerinden yapmakla ve plastik poşetten tamamen vazgeçtiği tarihi yine ilgili sisteme girmekle yükümlüdür.

Bakanlık tarafından sadece belirli plastik poşetlerin ücretlendirilmesine yönelik düzenleme ve sınırlama getirilmiş olup plastik poşetler haricinde kalan (Kağıt, Karton, tekstil vb malzemeden imal) taşıma torbalarına/poşetlerine uygulanan/uygulanacak olan ücretler Satış Noktalarının kendi kararına bağlıdır.

Plastik poşetlerin ücretlendirilmesinde belirlenen taban ücret 25 kuruş olup, satışların bu fiyattan yapılması esastır.

Ancak, Bakanlıkça plastik poşetlerin ücretlendirilmesine yönelik olarak belirlenmiş bir tavan ücret sınırı bulunmamaktadır. Bakanlıkça belirlenen taban ücret (25 Kuruş) üzerinde uygulanan/uygulanacak olan meblağlar Satış Noktalarının kendi kararına bağlıdır.

Satış Noktaları tarafından Plastik poşetlere uygulanan 25 kuruşluk ücretin 15 kuruşu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğüne yatırılmakla birlikte kalan 10 kuruşunda plastik poşete ilişkin zorunlu giderlerden (maliyet, vergi vb) fazla olan kısmının da Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin usul ve Esasların 5 inci maddesi yedinci fıkrası gereği Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğüne yatırılması gerekmektedir.

Bu çerçevede, plastik poşetleri 25 kuruştan fazla fiyata satan satış noktaları tarafından plastik poşete ilişkin zorunlu giderler haricinde kalan kısmın tamamı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğüne yatırılacaktır.

Örnek Durum-1
Satış belgesinde 1 adet Plastik poşet için 25 kuruş yansıtan ve bu plastik poşet için zorunlu giderler toplamının 8 kuruş olduğunu belgeleyen satış noktası tarafından Bakanlık hesabına aktarılacak ücrete ilişkin örnek hesaplama;

Tahsilat: 25 Kuruş

Zorunlu Gider: 8 Kuruş

Geri Kazanım Katılım Payı: 15 Kuruş

Elde edilen Ek Gelir: 2 kuruş

şeklinde olacak ve 15 Kuruşluk geri kazanım katılım payı 2 Kuruşluk ek gelir ile birlikte 17 kuruş olarak Bakanlık hesabına aktarılacaktır.

Örnek Durum-2
Satış belgesinde 1 adet Plastik Poşet için 1 Lira (100 Kuruş) yansıtan ve bu plastik poşet için zorunlu giderler toplamının 10 kuruş olduğunu belgeleyen satış noktası tarafından Bakanlık hesabına aktarılacak ücrete ilişkin örnek hesaplama;

Tahsilat:1 Lira ( 100 Kuruş)

Zorunlu Gider: 10 Kuruş

Geri Kazanım Katılım Payı: 15 Kuruş

Elde edilen Ek Gelir: 75 kuruş

Şeklinde olacak ve 15 Kuruşluk geri kazanım katılım payı 75 Kuruşluk ek gelir ile birlikte 90 kuruş olarak Bakanlık hesabına aktarılacaktır.

Ücretlendirme işlemlerinde Yukarıda örnekleri ile açıklanan durumlara aykırı harekete edenler hakkında Bakanlığımızca idari ve adli yaptırım süreçleri işletilecektir.

Bildirimlerin satışı takip eden Şubat ayı içinde 15 Şubat 2019 ‘a kadar yapılması gerekmekte olup bildirimler için son tarih 15 Şubat 2019 dur. 

Geri kazanım katılım payları ürünün piyasaya sürüldüğü/ithal edildiği tarihi takip eden ayın yirmi dördüncü günü sonuna kadar ilgililerin gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine, gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayanlar tarafından ise Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenecek vergi dairesine beyan edilmesi gerekmektedir.

7166 sayılı Kanunun 5’inci maddesi ile 2872 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici 4’ncü madde eklenmiştir:

“GEÇİCİ MADDE 4- Ek 11 inci maddenin ikinci fıkrası uyarınca 2019 yılının Ocak ve Şubat aylarına ilişkin verilmesi gereken beyannameler 24/4/2019 tarihine (bu tarih dâhil) kadar verilir ve bu beyanlar üzerine ödenmesi gereken geri kazanım katılım payları 30/4/2019 tarihi mesai saati bitimine kadar ödenir.”

Bu düzenlemeye göre, 2019 yılının Ocak ve Şubat aylarına ilişkin verilmesi gereken beyannameler 24 Nisan 2019 tarihi mesai bitimine kadar verilecek ve bu beyanlar üzerine ödenmesi gereken geri kazanım katılım payları 30 Nisan 2019 tarihi mesai saati bitimine kadar ödenecektir.

(Güncelleme: 22 Şubat 2019)

Ödemelerin bildirim yapılan ayı takip eden ikinci ay olan Nisan ayı içerisinde 30 Nisan 2019’a kadar yapılması gerekmekte olup ödemeler için son tarih 30 Nisan 2019 dur.

7166 sayılı Kanunun 5’inci maddesi ile 2872 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici 4’ncü madde eklenmiştir:

“GEÇİCİ MADDE 4- Ek 11 inci maddenin ikinci fıkrası uyarınca 2019 yılının Ocak ve Şubat aylarına ilişkin verilmesi gereken beyannameler 24/4/2019 tarihine (bu tarih dâhil) kadar verilir ve bu beyanlar üzerine ödenmesi gereken geri kazanım katılım payları 30/4/2019 tarihi mesai saati bitimine kadar ödenir.”

Bu düzenlemeye göre, 2019 yılının Ocak ve Şubat aylarına ilişkin verilmesi gereken beyannameler 24 Nisan 2019 tarihi mesai bitimine kadar verilecek ve bu beyanlar üzerine ödenmesi gereken geri kazanım katılım payları 30 Nisan 2019 tarihi mesai saati bitimine kadar ödenecektir.

(Güncelleme: 22 Şubat 2019)

Plastik poşetlerin satışına ilişkin beyanlar, internet üzerinden Bakanlıkça hazırlanacak olan Bildirim Sistemi uygulamaya alındıktan sonra yapılacaktır.

Plastik poşetlerin satışı,  beyanı,  geri kazanım katılım payı tahsilatına ilişkin bildirimlerini gerçekleştirilmelerini sağlamak için kullanılacak olan Poşet Ücreti Bildirim Sistemi e-Devlet kapısından ulaşabilirsiniz.
Bildirim sistemine kayıt işlemleri ve kullanımına yönelik kılavuzlar da bu duyuru içeriğinde yer alacaktır.

Bildirimlerin en geç satışı takip eden ayın 15’ine kadar yapılması gerekmektedir. Örneğin; Ocak ayı içerisinde yapılan satışların en geç 15 Şubat 2019 ‘a kadar yapılması gerekmektedir.

Geri kazanım katılım payları ürünün piyasaya sürüldüğü/ithal edildiği tarihi takip eden ayın yirmi dördüncü günü sonuna kadar ilgililerin gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine, gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayanlar tarafından ise Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenecek vergi dairesine beyan edilmesi gerekmektedir.

(Güncelleme: 22 Şubat 2019)

• Barkodlu olarak sunulması zorunludur.
• Çift kat kalınlığı 40 mikron ve üzerinde olmak zorundadır. Bu kapsamda, belirtilen tarihe kadar 15-40 mikron arasında olan plastik poşetlerin satışı mümkün olup bu tarihten sonra istisnai hükümler hariç (açık gıda hijyeni ve eczanelerde sadece ilaç için kullanılan) çift kat kalınlığı 40 mikron ve altında olan plastik poşetler ücretli veya ücretsiz olarak verilemez.
• En az bir yüzeyinde çevreci slogan ve Sıfır Atık logosu kullanılır. Plastik poşetlerde yer alan satış noktalarının marka ve logoları poşetin tek yüzeyinin (sap hariç) alanının yüzde yirmisini geçemez. İstemesi halinde plastik poşetin her iki yüzünde de belirtilen çerçevede kullanılabilir.

• Plastik poşetlerin satışa tabi ürün olarak tanımlanması amacıyla barkod uygulaması yapılmaktadır. Söz konusu barkodun içeriğine dair Bakanlıkça gerçekleştirilen herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
• Plastik poşet üreticileri satışa tabi plastik poşetleri barkodlu olarak üretmekle yükümlüdür.
• Satış noktalarının stoklarında bulunan poşetlerinin satışını teminen barkod uygulamasına geçişte 31 Mart 2019 tarihine kadar geçiş süresi tanınmıştır. 01 Ocak 2019-31 Mart 2019 tarihleri arasında barkodsuz satış mümkün olup bu şekilde gerçekleştirilen plastik poşetlerin satış belgelerinde gösterilmesi ise zorunludur.
• Barkod okuma/tarama/işleme sistemi bulunmayan satış noktaları tarafından bu sistemin kurulumu için zorunluluk bulunmamakla birlikte 31 Mart 2019 tarihinden sonra barkodsuz poşet kullanmamaları gerekmektedir. Buna mukabil, satış belgelerinde plastik poşet kalemi ve adedi gösterilmek amacıyla yazar kasalarda gerekli düzenleme yapılması zorunludur.

Uzaktan / mesafeli / online satış işlemi gerçekleştiren tüm firmaların 31 Mart 2019 tarihine kadar alternatif taşıma ekipmanı temin etmesi zorunludur. Bu süre dahilinde ve sonrasında kullanıcı veya tüketiciye plastik poşet isteyip istemediği sorulmalıdır. Tüketici tarafından plastik poşet seçeneği tercih edilmesi halinde poşetlerin satışı zorunludur.

Eczanelerde;

• Sadece ilaç satışında kullanılan,
• Çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan,
• 200×350 (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük olan,

saplı/sapsız poşetler ücretli satış zorunluluğundan muaf olup ücretsiz olarak verilebilirler. 

Muafiyet için bu poşetlerin yukarıda verilen üç temel şartı aynı anda sağlıyor olması gerekmektedir.

Eczanelerde, çift kat kalındığı 15 mikrondan küçük olan plastik alışveriş poşetleri ilaç satışı dışındaki herhangi bir amaç için ücretli veya ücretsiz olarak verilemez.

Kargo işlemleri için kargo firmaları tarafından kullanılan plastik kargo poşetleri ücretlendirmeden muaftır. Aynı şekilde, Kargo firmalarının kendi poşetleri veya göndericilerin (firma veya bireysel) kendi plastik kargo poşetleri ile gönderilmek üzere kullanılan ve üzerilerine sadece kargo firmalarınca etiket yapıştırılan plastik poşetler de ücretlendirmeden muaftır. Bununla birlikte, kargo poşeti içerisinde tüketiciye kullanmak üzere plastik alışveriş poşeti sunulması halinde bu poşetler ücretlendirmeye tabidir.

Ancak, söz konusu poşetler 27.12.2017 tarih ve 30283 sayılı Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği dahilinde ambalaj olarak nitelendirilmekte ve bahse konu Yönetmelik hükümleri kapsamındaki yükümlülüklerin yerine getirilmesi gerekmektedir.

Diğer taraftan, söz konusu poşetler Çevre Kanunu ekli (1) listesinde “plastik poşetler haricindeki plastikler” sınıfında yer almakta olduklarından, Geri Kazanım Katılım Payı uygulaması yükümlülüğüne tabidir. Bu yükümlülüklerin yerine getirilmesine ilişkin alt mevzuat çalışmaları devam etmekte olup Bakanlığımızca ayrıca duyuru yapılacaktır.

• Açıkta satılan ekmek, kuru bakliyat, meyve, sebze, şarküteri ürünleri ve benzeri gibi gıdalar ile doğrudan temas eden,
• Çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan,
• 500X350 mm (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük olan,

• Ekmek, sebze, meyve, peynir, zeytin, hayvansal gıda gibi açık satılan gıdalar için birincil ambalaj olarak kullanılan (doğrudan gıda ile teması bulunan) ve gıda hijyenini sağlayan, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 500×350 mm (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük saplı/sapsız poşetler zorunlu ücretlendirme uygulamasına tabi değildir. (Detaylı açıklama için tıklayınız.)
• Dokumalı (woven) veya dokumasız (nonwoven) metotlarla üretilen tekstil ürünlerinden yapılmış torba/poşet/çantalar plastik içeren malzemelerden üretilmiş olsa dahi zorunlu ücretlendirme uygulamasına tabi değildir.
• Canlı sucul hayvanların satışının yapıldığı yerlerde sadece söz konusu canlıların su içerisinde taşındığı birincil poşetler zorunlu ücretlendirme uygulamasına tabi değildir.
• Yumrulu ve/veya benzer tohumlu bitkilerin satışı için kullanılan birincil poşetler zorunlu ücretlendirme uygulamasına tabi değildir.
• Herhangi bir ürün satışının yapılmadığı hizmet noktalarında (Terzihane, Kuru Temizleme, Lostra, Tamirhane, Görüntüleme Merkezi, Laboratuvar v.b ) verilen poşetler ücretlendirme uygulamasına tabi değildir. Ancak, hizmet noktaları bir ürün satışı yapıyorlarsa, bu ürünü koydukları poşetler zorunlu ücretlendirmeye tabidir.
• Kargo poşetleri zorunlu ücretlendirme uygulamasına tabi değildir (Detaylı açıklama için tıklayınız).
• Gümrüksüz bölgelerde yer alan satış noktalarından satın alınan ve ilgili mevzuatı gereği kullanılma zorunluluğu getirilen plastik poşetler zorunlu ücretlendirme uygulamasına tabi değildir.
• Eczanelerde sadece ilaç satışında kullanılan, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 200×350 mm (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük saplı/sapsız poşetler zorunlu ücretlendirme uygulamasına tabi değildir. (Detaylı açıklama için tıklayınız)

https://www.turkiye.gov.tr/csb-plastik-poset-beyani adresinden e-Devlet üzerinden yapılacaktır.

Yapılan düzenleme ile Beyannamenin verileceği makam olarak Gelir İdaresi Başkanlığı yetkilendirilmiştir.
Buna göre; geri kazanım katılım payları ürünün piyasaya sürüldüğü/ithal edildiği tarihi takip eden ayın yirmi dördüncü günü sonuna kadar ilgililerin gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine, gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayanlar tarafından ise Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenecek vergi dairesine beyan edilerek aynı ayın sonuna kadar ödenmesi sağlanmıştır.
Geri kazanım katılım payı (POŞET BEDELİ) beyannamelerinin verilme sürelerini; kapsama girenlerin sektörleri, gayrisafi iş hasılatları, istihdam edilen işçi sayıları dikkate alınarak il ve ilçe sınırları itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte aylık, üç aylık veya altı aylık dönemler halinde tespit etmeye; beyannamelerin şekil, içerik ve eklerini belirlemeye, beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesine zorunluluk getirmeye, bu beyannamelerin yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususunda izin vermeye, bu kişileri aracı kılmaya veya zorunlu tutmaya ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye, Çevre ve Şehircilik Bakanlığın görüşünü alarak, Hazine ve Maliye Bakanlığına yetki verilmiştir.
Hazine Ve Maliye Bakanlığı aldığı yetkisini yayımlayacağı Genel Tebliği ile kullanacaktır.
Tebliğin yayımı ile birlikte kısa sürede Poşet Beyannamesinin şekli GİB e beyan bölümüne eklenecektir.
Diğer taraftan Kanun maddesinde de belirtildiği üzere Maliye Bakanlığı poşet beyannamesi vermek zorunda olanların işçi sayıları, defter tutma veya ciro tutarlarına göre gruplama yapması beklenmektedir.
Uygulama için Genel Tebliğin yayımlanması gerekir. Genel Tebliğin yayımlanınca ayrıca sizlere bilgi verilecektir.

(Güncelleme: 22 Şubat 2019)